Cilt Kitle ve Tümörleri

İyi huylu Deri Oluşumları

Selim Deri Oluşumları: Benler (nevüsler), kistler, seboreik keratozlar, papillomlar, lekeler, damar kökenli lezyonlar (hemangiom), lipomlar, eğer traş olmak, gözlük takmak gibi nedenlerle tahriş oluyorsa, soluk almayı, görmeyi veya beslenmeyi engelliyorsa, tehlikeli lezyonlara dönüşme riski taşıyorsa yada sağlık açısından sakıncalı olmadıkları halde hastada kozmetik sorun yaratıyorsa, çıkarılabilirler.

İyi huylu olmasına rağmen ileride cilt kanserine dönüşme riski gösteren Aktinik keratoz vb. lezyonlar tanı ve tedavi açısından önem arz eder.

Malign Deri Oluşumları

Derinin kanserleri bu grupta incelenir. Bazal hücreli kanser ve epidermoid kanser ve malign melanom en sık izlenen üç türüdür. Deride yara açılması, kabuklanma, kanama ve yaranın iyileşmemesi ile karakterizedirler. Bazal hücreli kanserler yavaş ilerler ve ancak bulundukları bölgede tahribata neden olurlar. Vücudun başka bir yerine yayılmaları veya sıçramaları söz konusu değildir. Epidermoid kanserler daha hızlı ilerler. Tedavi edilmedikleri takdirde önce lenf yolu ile yakın çevreye, daha sonra uzak organlara sıçrarlar. Habis deri hastalıklarının tedavisi cerrahidir. Hastalıklı bölgenin çevresindeki bir miktar sağlam doku ile birlikte tam olarak çıkarılması tedaviyi sağlar. Diğer kanserlerin aksine, cilt kanserleri ilk başladıkları andan itibaren, göz ile görülüp erken teşhis edilebildiklerinden, tedavi başarısı % 100’e yakındır. Geç başvuru nedeni ile hastalığın yayılmış olduğu olgularda tedavi yayılım bölgelerini de kapsar. Cerrahi tedavi sonucu eğer bir takım doku eksiklikleri oluşuyorsa, bunlar da rekonstrüktif cerrahi yöntemler ile onarılır.

 Malign Melanoma

Sıklıla benlerden kaynaklanan veye benler ile karıştırılan tümörlerdir. Tüm habis deri hastalıkları içinde en hızlı ilerleyen türdür. Malign melanomaların bu denli tehlikeli olmasının nedeni bilinen tüm tümör yayılma yolları ile dağılabilmesidir. Bunlar komşuluk yolu ile çevre dokulara, atar damar, toplar damar ve lenf damarları yolu ile uzak organlara olabilir. Hangi yolla nereye sıçrayacağını tahmin etmek mümkün olmadığından cerrahi tedavi sadece ilk başladığı bölgeye yöneliktir. Yayılımlarla ilgili girişimler ancak bunlar ortaya çıktıktan sonra uygulanabilir. Vücuttaki tüm benler tehlikeli değildir. Ve tehlikeli olanlarını iyi bir gözlemcinin fark etmemesi mümkün değildir. Bunlar mevcut benlerde renk değişimi, büyüme, kenarların düzensiz bir görünüm alması, kabuklanma, kanama ve ben üzerindeki yaranın iyileşmemesi olarak sayılabilir. Sürekli tahrişe uğrayan bölgelerdeki benlere özellikle dikkat edilmelidir. Bunlar kemer ve sütyen hizasına rast gelenler, ayak tabanı ve avuç içi benleri, ve cinsel bölgelerdeki benlerdir.

Deri kanserinin sebepleri nelerdir ?

Deri kanserine yol açan faktörler arasında güneş ışınlarına veya iyonize radyasyona maruz kalma çok önemli bir yer tutar, ayrıca diğer etmenler kimyasal maddelerle temas etme, sıgara, viruslar, kronik iritasyon ve enflamasyon şeklinde sıralanabilir. Ayrıca sıgara kullanımının dudak kanseri oluşturma ihtimalide oldukça önemlidir.

Deri kanserinin tanı ve tedavisi

Erken tanının önemi yanında , esas üzerinde durulması gereken nokta konunun ciddiye alınması ve uzman gruplar tarafından uygun tedavi yönteminin seçilmesidir. Klinik gözlemler,ülkemizde deri kanserlerinin hasta ve sağlık personeli tarafından yeterince ciddiye alınmadığı yönündedir. Oysa, uygun teknikle tedavi edildiği takdirde deri kanserlerinde iyileşme yüzde yüze yakındır. Erken tanı ile tedavi maliyetleri düşecek,iş gücü kaybı azalacak ve tedaviye bağlı estetik ve fonksiyonel kayıplar hiç görülmeyecek veya minimal olacaktır. Kampanyalarla ve medya aracılığı ile halkın ve sağlık personelinin eğitimi deri kanserinin erken dönemde yakalanmasına imkan verecektir. Burada üzerinde durulması gereken üç önemli nokta vardır;

  1. Kişinin kendi derisini kontrol etmeyi öğrenmesi
  2. Tüm hekimlerin , hasta başka nedenlerle müracaat etse bile, hastanın deri muayenesini yapması, risk gruplarını deri kanserleri konusunda uyarması ve yönlendirmesidir.
  3. Şüpheli benlerin Dermatoskopik olarak incelenmesi ve takibi.

Deri Kanserinin Belirtileri

Derideki herhangi bir değişiklik kanser açısından uyarıcı olabilir.Deri üzerinde zaman zaman açılıp kapanan bir yara ya da kabarıklık deri kanseri belirtisi olabilir. Buna kaşınma ,akıntı ve kanama ve kabuklanma eşlik edebilir. Deri kanseri küçük,düz yüzeyli,parlak ve soluk değişiklikler şeklinde kendini gösterebilir veya üzeri düzensiz,kuru veya pul pul dökülen yassı , kırmızı nokta şeklinde de başlayabilir.Kesin teşhis için ,doku örneğinin alınıp patolojik incelemeye gönderilmesi gerekir.

Tedavi Planlaması

Tedavide amaç , tekrar ortaya çıkmayacak şekilde kanserli dokunun tümüyle çıkarılması veya tümüyle tahrip edilmesidir. Bu işlem hastada az iz bırakmalı ve işlev kaybına neden olmamalıdır. Tedavi şekli her hasta için ayrı ayrı planlanmalıdır. Deri kanserlerinin çoğunun güneş ışınına fazla maruz kalan yüz bölgesinde görüldüğü göz önüne alınırsa, tedavinin planlanmasının önemi de kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Hastanın yaşı, derisinin iz bırakma özelliği, genel durumu ve önceki hastalıkları yanında kanserin yerleşimi , büyüklüğü ve lenf bezlerine yayılma olup olmaması da tedavi seçimini etkiler.

Deri Kanserinin Tedavisi :

Cerrahi tedavi

Deri kanserlerinin çoğu lokal anestezi ile yapılabilen kısa ameliyatlarla tedavi edilebilirler. Biyopsi amacı ile yapılan ameliyat biraz geniş tutularak (eğer bu işlem ciddi bir nedbe bırakmayacaksa) tanı ve tedavi işlemi aynı anda gerçekleştirilebilir. Yüzde özellikle göz kapağı, kulak ve burun gibi bölgelerde geniş biyopsi yapma olanağı yoktur. Estetik ve fonksiyonel açıdan risk taşıyan bu bölgelerde, önce sadece tanı amaçlı işlem, ardından tedavi planlanmalıdır. Bulunduğu yere bağlı olmak kaydıyla küçük deri kanserlerinin çoğunda yara dudakları karşı karşıya getirilerek, yara primer kapatılabilir. Bunun mümkün olamadığı durumlarda, yaranın yakınından hazırlanan deri flepleri veya kanser yüzde ise, tercihen kulak arkasından alınan tam kalınlıkta deri grefti yarayı kapatmak için kullanılır. Bazı hallerde, kansere uzak bölgeden hazırlanan flepler ile onarım gerekebilir Uygun yerleşimdeki deri kanserlerinin cerrahi olarak çıkarılmasından sonra, ince deri greftleri onarım için yeterli olabilir.

Deri kanserlerinin cerrahi tedavisinde plastik cerrahi açısından çok değişik seçenekler mevcuttur, önemli olan doğru cerrahinin planlanmasıdır.

Küretaj (kazıma) ve elektrikle kurutma

Deride kanserli bölge kaşık şeklindeki bir küretle kazınır, özel bir cihazdan sağlanan elektrik akımı ile kanama durdurulur ve kanser hücreleri öldürülür.Sonunda düz,beyaz bir iz kalır. Bu işlem deri kanserlerine alışkın bir deri hastalıkları uzmanı tarafından yapılmalıdır.

Dondurma yöntemi ile tedavi (cryosurgery)

Küçük deri kanserlerinin tedavisinde aşırı soğuk kullanılabilir.Sıvı nitrojen tümör üzerine uygulanır,anormal hücreler ölür.Buzların çözülmesinden sonra ölü dokular vücuttan ayrılır. İşlemin ikinci kez uygulanması gerekebilir. Bu işlem genellikle acıtmaz,uygulanan bölgede ağrı ve şişlik olabilir.İyileşme sonrası beyaz bir iz kalabilir. Kesinlikle bu konuda uzman bir doktor tarafından uygulanması gereken bir tedavidir.

Lokal kemoterapi

Krem yada losyon şeklindeki antikanser ilaçlar(Fluorouracil, Aldara vs.) aktinik keratozda olduğu gibi yüzeyel deri kanserlerinde de lokal olarak kullanılabilir. Tedavinin yan etkileri açısından bazı hastalarda tedavi sırasında tedavi alanında kızarıklık, sulanma ve deride renk değişiklikleri görülebilir ve bu yan etkilerin büyük bir çoğunluğu tedavi bitiminden birkaç hafta sonra iyileşir. Geç dönemde ise nadiren tedavi bölgesindeki derinin renginde ve yapısında ( kuruluk, incelme, deri üzerinde ince kan damarlarının oluşması gibi) değişiklikler yaratabilir. Daha önceden radyoterapi yapılmış bölgede kanser yeniden gelişirse cerrahi tedavisinde bazı güçlükler doğabilirse de günümüz plastik cerrahi ameliyat teknikleri ile bu bir sorun oluşturmamaktadır.

Araç çubuğuna atla